میلگرد

با پیشرفت انسان در دنیای مدرن، نیازهای جدید و متفاوتی کشف می شوند که یکی از این نیازها، ساخت و ساز پیشرفته است. میلگرد یکی از قطعات مهم و مفید در ساخت و ساز ساختمان است که نقش ویژه ای در مقاومت ساختمان های بتنی بر عهده دارد. میلگرد نوعی فولاد مخروطی یا استوانه ای شکل است که در صنایع مختلف کاربرد دارد. این محصولات از روش های تولید گرم یا سرد ساخته می شوند و انواع مختلفی دارند که نوع آجدار آن ها کاربرد گسترده ای دارد. در این ادامه مطالبی را درباره میلگرد بیان خواهیم کرد. اگر شما نیز قصد خرید این محصول را دارید، بهتر است بیشتر با آن آشنا شوید. همراه ما باشید:

معرفی میلگرد

میلگرد (Rebar) از فولاد کربن متوسط ساخته می شود و کاربرد اصلی آن تقویت بتن در ساختمان است. از نظر شکل و جنس، آرماتور به عنوان یکی از پرکاربردترین پروفیل های فولادی شناخته می شود. با اینکه در ساخت میلگردهای تقویت کننده از موادی مانند الیاف پلیمری و سایر فلزات نیز استفاده می شود، اما رایج ترین نوع میلگرد نوع فولادی است و کاربرد رایج آن افزایش مقاومت سازه های بتنی است. میلگردهای به عنوان یک تقویت کننده و یک عنصر کلیدی در صنعت ساخت و ساز در نظر گرفته می شوند. بتن اگرچه در ساختمان سازی به عنوان عامل مقاومت در سازه ها شناخته شده است، اما این میلگردها هستند که در هنگام وقوع زلزله یا حوادث دیگر از ما محافظت می کنند.

طبقه بندی میلگردها بر اساس فاکتورهای مختلف

از جمله پرکاربردترین قطعات در ساخت و ساز، میلگردها هستند که به اشکال مختلفی استفاده می شوند. دسته بندی آن ها از زوایای مختلفی مانند جنس، شکل ظاهری، کاربرد و غیره صورت می گیرد.

انواع میلگردها بر اساس ظاهر

1. از نظر شکل ظاهری میلگرد در سه نوع آرماتور آجدار، ساده و مارپیچ یا کلاف موجود است که اغلب از آرماتورهای ساده و آجدار استفاده می شود. میلگردها به طور گسترده در ساخت و ساز از پی تا ستون های اصلی برای شکل دادن به ساختمان استفاده می شوند. انواع مختلف میلگردها بر اساس ظاهر عبارتند از:

• میلگرد ساده

آرماتور ساده (Simple rebar) قطعاتی با سطح صاف و بدون آج هستند که قطر استاندارد آن ها بطور معمول بین 6 تا 50 میلی متر است. از جمله خصوصیات این میلگرد، سهولت تا شدن و برش آن ها است، بنابراین برای ساخت پل یا ساختمان های سنگین استفاده نمی شود.

• میلگرد آجدار Ribbed rebar

این نوع میلگردها بر اساس شکل آجی که در بدنه حک شده است در انواع مختلفی مانند جناغی، مارپیچ و مرکب وجود دارند. تنها تفاوت بین انواع مختلف اتصالات به ظاهر محدود نمی شود و ترکیب شیمیایی و خواص مکانیکی این محصولات یکسان نیست.

• میلگرد کلاف (Coil rebar)

میلگردهای کلاف، آرماتورهای درهم پیچیده ای هستند که کاربردهای زیادی در سازه های صنعتی و ساختمانی دارند. نحوه نگهداری این محصول با نوع ساده آن متفاوت است و این موضوع برای صنعتگران و سوله داران مهم است.

2. طبقه بندی میلگردها بر اساس جنس

در این دسته از میلگردها، مواد سازنده آن ها برای نامگذاری استفاده می شود. میلگرد تنها از فولاد ساخته نشده است، بسته به ماده اولیه مصرفی در تولید، کاربرد آن متفاوت است.

• میلگرد از جنس فولاد

میلگردهای از جنس فولاد در انواع مختلفی ساخته می شوند. این میلگردهای تقویت کننده از فولاد معمولی یا St37 عمدتا در ساختمان سازی استفاده می شوند و به دو صورت ساده و آجدار تولید می شوند.

• میلگرد از جنس فایبرگلاس

این نوع میلگرد از ترکیب کامپوزیت با درصد فیبر کربن بالا ساخته شده است. به دلیل عدم استفاده از فولاد در برابر خوردگی بسیار مقاوم بوده و علاوه بر آن سایر مواد مضر مانند سولفات ها و کلریدها نیز تحت تأثیر قرار نمی گیرند. یکی از معایب عمده آرماتور فایبرگلاس این است که مقاومت کافی برای مقاومت در برابر زلزله را ندارد.

• میلگرد از جنس گالوانیزه

این نوع میلگرد شبیه جنس فولادی معمولی است که با لایه ای از آلیاژ روی پوشانده می شود تا در برابر خوردگی مقاوم باشد. در ایران کارخانه ای در زمینه تولید میلگرد گالوانیزه فعالیت نمی کند. اما برخی از کارگاه های صنعتی بنا به سفارش مشتریان خود، میلگردهای معمولی را گالوانیزه می کنند.

• میلگرد از جنس استیل ضد زنگ

میلگرد استنلس استیل اغلب در مناطقی استفاده می شود که احتمال خوردگی آن به دلیل شرایط آب و هوایی بیشتر است.

• میلگرد از جنس ترانس

میلگرد ترانس یکی دیگر از انواع میلگرد است که سطح آن در حین کار صیقل داده می شود. این نوع آرماتور علاوه بر مصارف ساختمانی برای مصارف تزئینی نیز کاربرد دارد. نوع ترانس انواع مختلفی دارد و هر کدام با توجه به کاربرد و ویژگی های خود در موقعیت های متفاوتی مورد استفاده قرار می گیرند. از مهم ترین انواع این محصول می توان به میلگرد ترانس بلبورینگ خور، ترانس مفتول، ترانس شش پر و غیره اشاره کرد.

3. طبقه بندی میلگردها بر اساس استاندارد تولید

طبقه بندی میلگردها بر حسب استاندارد نوع دیگری از بسته بندی میلگردهاست که دارای انواع زیر است:

 میلگرد ساده یا A1

 میلگرد آجدار مارپیچی یا A2

 میلگرد آجدار جناغی یا A3

 میلگرد مرکب یا کامپوزیت یا A4

میلگرد آجدار و انواع آن

میلگرد آجدار اغلب در ساخت و ساز و بتن مسلح استفاده می شود. خود بتن نسبت به نیروهای کششی شکننده است، بنابراین آرماتور آجدار به آن اضافه می شود. ترکیب بتن و آرماتور آجدار را بتن مسلح می گویند. مراحل روی این نوع آرماتور باعث افزایش میزان تماس بین بتن و آرماتور و افزایش طول عمر سازه بتنی می شود. انواع مدل های میلگرد آجدار در صنایع مختلفی کاربرد دارند که در زیر با آنها آشنا می شوید.

1) میلگرد آجدار A2 یا مارپیچ

مقاومت کششی میلگرد A2 برابر با 500 و حداقل کار مجاز 340 مگا پاسکال است. این نوع آرماتور آجدار در قطرهای بین 8 تا 40 ساخته می شود، ولی بیشترین کاربرد آن در قطرهای 8 و 10 و 14 است. به این نوع آرماتور مارپیچی هم می گویند زیرا آج های مارپیچ یکنواختی در رویی خود دارد.

2) میلگرد آجدار A3 یا جناغی

میلگرد جناغی دارای استجکام کششی 600 و حداقل کارایی مجاز 400 مگا پاسکال است. استفاده از این نوع آرماتورها در ساختمان سازی رایج است، اما استفاده از آن برای جوشکاری توصیه نمی شود. به این نوع آرماتور جناغی نیز می گویند؛ زیرا در قسمت رویی خود آج های جناغ مانند دارد. آرماتور A3 3 نیمه سخت بوده و در مقایسه با دو مورد قبلی، خاصیت شکل دهی کمتری دارد.

3) میلگرد آجدار A4 یا مرکب (کامپوزیت)

مقاومت کششی این میلگرد آجدار برابر با 650 و مقاومت موثر آن 500 مگا پاسکال است. استفاده از این نوع میلگرد باعث صرفه جویی زیادی (تا 25%) در وزن میلگرد می شود. به این نوع آرماتور مرکب یا کامپوزیت می نیز گویند. این محصول از نوع سخت است و اغلب در سازه های فولادی استفاده می شود.

کاربرد انواع میلگردها

انواع مختلف میلگرد به عنوان یکی از مهمترین مصالح ساختمانی در صنعت ساخت و ساز استفاده می‌شود و نوع کاربرد آن ها متفاوت است. کاربرد میلگردهای مختلف عبارتند از:

1. کاربرد میلگرد ساده

از میلگردهای ساده در اتصالات صنعتی، اتصالات ساختمان، ماشین سازی و ساختمان سازی استفاده می شود. هنگامی که یک پوشش فلزی سبک در پیوندهای زیرساختی خیابان ها مورد نیاز است، از میلگرد ساده استفاده می کنند.

2. کاربرد میلگرد آجدار

یکی از انواع میلگردهای فولادی پرکاربردترین در صنعت است که ظاهری زبر و آجدار دارد. بنابراین در هنگام استفاده از این اتصالات در ریختن بتن با مشکل مواجه نخواهید شد. وجود آج در این میلگردها از لغزش مواد بر روی سطح فولادی جلوگیری می کند و ارتباط مناسبی بین بتن و میلگرد ایجاد می کند. استحکام کششی میلگردهای آجدار بیشتر از میلگردهای ساده است. این میلگرد از قطر 6 تا 50 میلی متر تولید می شود.

3. کاربرد میلگرد فولادی

از این نوع میلگردها برای مصارف خاصی مانند آرماتورهای انتظاری در درزهای انبساط، ایجاد درز با قرار دادن غلاف های فلزی، تارهای دال های بتنی، درزهای انقباضی جاده، فاصله بین پیچ ها و خاموت استفاده می شود. نوع آرماتور فولادی ساده و آجدار است. محتوای کل عناصر آلیاژی میلگردهای فولادی کم آلیاژ کمتر از 8 درصد وزنی است. این نوع میلگرد برای بهبود شکل پذیری و جوش پذیری میلگرد فولاد کربنی تولید شد.

4. کاربرد میلگرد گالوانیزه

میلگرد گالوانیزه یک نوع میلگرد فولادی است که سطح خارجی آن با یک لایه فلزی محافظ پوشانده شده است. پوشش اعمال شده بر روی این میلگردها خواص سطحی آن ها را تغییر می دهد. در مورد میلگردهای تقویت کننده گالوانیزه، مواد پوششی به طور معمول از فلز روی ساخته می شود که باعث افزایش مقاومت میلگردهای تقویت کننده در برابر عوامل آسیب محیطی با خواص ضد خوردگی فلز می شود. در میلگردهای گالوانیزه مقاومت در برابر خوردگی بیشتر از میلگردهای اپوکسی است.

5. کاربرد میلگرد استنلس استیل (استیل ضد زنگ)

میلگرد استنلس استیل یکی از گران ترین میلگردهای موجود در بازار است. البته این میلگرد برای اکثر پروژه ها بهترین گزینه موجود محسوب می شود. اما استفاده از میله های فولادی ضد زنگ جز در شرایط خاص ضروری نیست. زیرا این نوع میلگرد هزینه اولیه بالایی دارد

6. کاربرد میلگرد A1

این نوع میلگرد اغلب به عنوان ماده اولیه در صنایعی مانند سیم بکسل و سیم خاردار استفاده می شود و بیشتر به صورت کابلی ارائه می شود؛ زیرا این قسمت به دلیل کمی کربن موجود در ساختار آن، سختی چندانی ندارد. در نتیجه به راحتی رفع می شود. این محصول به عنوان الکترود در جوشکاری مورد استفاده قرار می گیرد.

7. کاربرد میلگرد A2

بیشترین استفاده از میلگرد مارپیچی مربوط به صنعت ساختمان است. وجود آج مارپیج در بدنه این گروه محصول، پیوند قوی تری با بتن ایجاد می کند. آرماتور A2 عمدتا در ساخت انواع خاک نسوز استفاده می شود. خموت ها اشکال منحنی هستند که می توانند نیروهای برشی و خمشی را تحمل کنند.

8. کاربرد میلگرد A3

همانطور که در بالا ذکر شد، سختی میلگرد آجدار با افزودن کربن افزایش می یابد. در نتیجه آرماتور A3 از سختی بالاتری نسبت به A2 برخوردار است. آرماتور نمونه ای از استفاده از آرماتور A3 در صنعت ساختمان است. تنها تفاوت بین این دو محصول به سختی محدود است.

9. کاربرد آرماتور A4

سختی فوق العاده میلگرد A4 با خنک سازی به روش ترموکس ایجاد می شود. به دلیل سختی بالای این آرماتورها نباید در ساخت دیوارهای برشی یا قاب های خمشی استفاده شوند.

استاندارد های رایج در کارخانه های میلگرد

قدیمی ترین استاندارد میلگرد در ایران استاندارد GOST 5781 روسیه است. در حال حاضر تمامی سازندگان داخلی از استاندارد ملی ISIRI 3132 برای تولید تجهیزات برگرفته از استاندارد روسیه و برخی استانداردهای بین المللی دیگر استفاده می کنند. در این استاندارد آرماتورهای فولادی به 4 دسته تقسیم می شوند. میلگرد A1 همان نوع ساده است و تفاوت آن با سه نوع دیگر در شکل آج آن ها است. از این دسته برای نامگذاری انواع وسایل موجود در بازار استفاده می شود. از آنجایی که ژاپن مستعد زلزله است، وسایلی که مطابق با استاندارد ژاپنی JIS G3112 دارند تولید می شوند، که این محصولات دوام بیشتری نسبت به سایرین دارند. علاوه بر این، به دلیل شکنندگی زیاد فولاد معمولی، اغلب از این استاندارد در تولید اتصالات آلیاژی استفاده می شود. روش تولید ترمکس که اخیرا در بین تولیدکنندگان میلگرد داخلی رواج یافته است برگرفته از این استاندارد است. در این روش پس از پایان فرآیند نورد گرم از آب خنک کننده استفاده می شود.

خرید میلگرد

هنگام خرید میلگرد از کارخانه های بزرگی همچون کارخانه ذوب آهن اصفهان، کارخانه میلگرد نیشابور و غیره همراه با محصولات تحویل شده گواهی صادر می شود که در آن تجزیه و تحلیل ترکیبات شیمیایی و نتایج آزمایشات مکانیکی ثبت و توسط آزمایشگاه تایید می شود. به علاوه این کارخانه ها نماد اختصاصی روی محصولات خود حک می کنند که نمایانگر کیفیت و روند ساخت محصول است. فروش میلگرد با قطرهای مختلف بطر مستقیم از کارخانه های ایران از جمله محصولات قابل عرضه به تمام نقاط کشور است.

قیمت خرید میلگرد

قیمت خرید میلگرد به عوامل مختلفی مانند قیمت فلزات اولیه، نرخ تورم، عرضه و تقاضا، شرایط بازار و روش های تولید بستگی دارد. به همین دلیل قیمت میلگرد ثابت نیست و در کارخانه های مختلف در حال نوسان است. مهمترین کارخانه تولید میلگرد در کشور کارخانه ذوب اصفهان است که دارای استانداردهای روسیهA2 و A3 است و میلگردهای آجدار خود را تا40 میلی‌متر تولید می کند. فروش میلگرد تهران در بازار آهن مانند سایر بازارها، تحت تاثیر دلار و قیمت های بین المللی فلزات، روزانه تغییراتی را تجربه می کند.

سخن آخر

امروزه ساختمان سازی بدون وجود بتن و میلگرد غیرممکن است؛ زیرا انسان در جایی که زندگی می کند نیاز به امنیت و آرامش دارد. آرماتورها بر اساس ظاهر و استانداردها به انواع مختلفی تقسیم می شوند که در این مقاله به بررسی هر یک از آن ها پرداختیم. بزرگترین تولیدکنندگان میلگرد در ایران کارخانه ذوب آهن، نطنز، کاشان و اصفهان و کارخانه میلگرد نیشابور است که تمامی این کارخانه ها از استاندارد های خاصی مانند استاندارد روسیه و ژاپن برای تولید استفاده می کنند. برای مشاهده نبشی و ناودانی کلیک کنید.